با توجه به تاریخچه سویا می توان گفت که سویا یک منبع پروتئین مقرون به صرفه است که از گیاهی یک ساله و پرزدار با برگ های سه برگی سفید و بنفش تولید می شود.
این گیاه از خانواده بقولات بوده و نام علمی آن Glycinemax می باشد.
ارزش غذایی این گیاه به دلیل وجود مقادیر زیادی فیبر ، مواد معدنی و ایزفلاون ها می باشد.
این مواد باعث پیشگیری از انواع بیماری های مزمن خواهند شد.
تاریخچه کشت سویا:
سویا گیاهی است که از 5000 سال قبل در کشور چین کشت می شد.
سویا به عنوان منبع اصلی غذای مردم چین مورد استفاده قرار می گرفت.
سپس در سال 1890 مطالعاتی بر روی این گیاه در آمریکا انجام شد.
هشت سال بعد کشت این گیاه در آمریکا آغاز شد.
در ابتدا از گیاه سویا به عنوان یک تثبیت کننده نیتروژن طبیعی در غنی سازی خاک مورد استفاده قرار میگرفت.
سپس محصولات دیگری نظیر سس سویا، تمپه، نوتو، میسو، شیر سویا و پنیر سویا از لوبیای گیاه سویا ساخته شد.
در قرن بیستم لوبیای سویا به عنوان یک ماده غذایی و تولید مواد صنعتی مورد توجه بود.
در سال 1904 دانشمندی به نام جورج واشنگتن کارور دریافت که سویا یک منبع غنی از روغن و پروتئین است.
امروزه قاره آمریکا بزرگ ترین مرکز تولید این گیاه پر خاصیت است.
محققان روسی اولین کسانی بودند که دریافتند از سویا میتوان برای تغذیه و درمان استفاده کرد.
یافته های علمی حاکی از آن است که دانه سویا سرشار از پروتئین، فیبر، کلسیم، آهن، منیزیم، روی و ویتامین های B و E می باشد.
روش های استفاده از دانه لوبیای سویا:
1-به صورت مستقیم و به همان صورت دانه ای شکل
2-به صورت کنجاله و روغن
در هردو روش ها از سویا به عنوان خوراک انسان و دام استفاده می شود.
نحوه آماده سازی سویا برای مصرف:
در اکثر کشورهای استفاده کننده از دانه سویا از جمله ایران فرآیند روغن کشی از دانه سویا توسط کارخانه هایی که به این منظور ایجاد گردیده اند صورت می پذیرد.
سپس پوست گیری و پاکسازی شده و پس از بوجاری به دست مصرف کننده می رسد.
%80 از وزن دانه سویا در فرآیند روغن کشی به کنجاله 13%-18% به روغن و بیت 2% -5 % به ضایعات تبدیل می شود .
کنجاله فرآوری شده دانه روغن گیری شده سویا در ایران به عنوان جایگزین گیاهی فرآورده های گوشتی به فروش می رسد.
این ماده غذایی دارای پروتئینی به مراتب بیشتر از پروتئین های فرآورده های گوشتی می باشد.
اما باید توجه داشته باشید که ضرورت استفاده از گوشت قرمز وجود آهن پورفیرینی است.
این ماده فرآیند جذب آسانی در سیستم گوارش دارد و سویا نمیتواند جایگزین این ماده در بدن باشد .
با این وجود از این ماده می توان در سبد تغذیه خانواده به نحوی در راستای کاهش هزینه های اقتصادی استفاده کرد.
همچنین به دلیل مزایای فراوان سویا برای سلامتی بهتر است که حتما از این ماده در برنامه غذایی خود استفاده کنید.
تفاوت دانه های سویا بر اساس رنگ، اندازه دانه، خصوصیات فیزیکی، ترکیب شیمیایی و زمان رشد و نمو می باشد.
انواع سویا به رنگ های سفید، خاکستری، سیاه ، زرد و خالدار نیز وجود دارد و دوره رشد این گونه ها از 90 تا 180 روز است.